Mẹ bầu có nhất thiết phải uống vitamin tổng hợp trong thai kỳ không?
Bản tin #HC2346 : Giúp bạn đưa ra lựa chọn của mình khi chi tiền vào thực phẩm chức năng.
Bạn thân mến,
Chúng ta đang ở những ngày đầu tháng 6, hy vọng thời tiết chỗ bạn không nắng nóng quá. Thường khi trời nóng, chúng ta sẽ ngại không muốn nấu nướng hay ăn uống gì nhiều, nhất là khi bạn còn mệt mỏi do mang thai nữa. Nhiều mẹ bầu thắc mắc rằng mình ăn ít xong uống vitamin tổng hợp là được phải không?
Trong khi đó, cũng ở chủ đề về vitamin tổng hợp cho mẹ bầu, nhiều bạn lại hỏi rằng mình ăn uống đầy đủ rồi thì có nhất thiết phải uống vitamin nữa không?
Để giúp bạn cân nhắc và đưa ra quyết định cho việc sử dụng vitamin tổng hợp trong thai kỳ, tôi sẽ cung cấp cho bạn một số thông tin cơ bản dưới đây.
Vitamin tổng hợp dùng trong thai kỳ là gì?
Vitamin tổng hợp là dạng kết hợp nhiều loại vitamin và muối khoáng khác nhau. Một số loại vitamin được tạo ra để phù hợp cho đối tượng là phụ nữ đang mang thai hoặc chuẩn bị mang thai do nhu cầu về dinh dưỡng ở giai đoạn này tăng cao. Một số dưỡng chất cần thiết trong thai kỳ bao gồm acid folic, sắt, canxi, vitamin D, DHA, I-ốt. Vì thế, so với vitamin tổng hợp bình thường, hàm lượng các chất dinh dưỡng này có thể nhiều hơn. Trong khi đó, việc dư thừa vitamin A có thể dẫn đến dị tật bẩm sinh cho thai nhi, nên các vitamin tổng hợp dành cho phụ nữ có thai thường không chứa loại vitamin này, hoặc nếu có thì hàm lượng cũng rất nhỏ.
Mẹ bầu có nhất thiết phải uống vitamin tổng hợp không?
Cơ thể bạn sử dụng vitamin, muối khoáng và các chất dinh dưỡng khác để luôn khỏe mạnh. Trong suốt thai kỳ, em bé sẽ lấy các chất dinh dưỡng này từ mẹ thông qua nhau thai. Do đó, bạn sẽ cần nhiều dưỡng chất hơn so với trước khi mang bầu. Thông thường, các chất này đều có thể được tìm thấy trong thực phẩm. Vì thế, nếu bạn có một chế độ ăn uống lành mạnh, cân bằng và đầy đủ về mặt dinh dưỡng, bạn có thể không cần bổ sung vitamin tổng hợp. Chỉ trừ một số chất dưới đây, việc hấp thu từ thức ăn có thể không đủ, bác sĩ mới kê viên uống bổ sung thêm.
Điển hình nhất là acid folic hay còn gọi là vitamin B9. Đây là vitamin có vai trò quan trọng trong việc ngăn ngừa dị tật ống thần kinh ở thai nhi. Do lo rằng mẹ bầu không thể lấy đủ vitamin này từ thức ăn, các cơ quan y tế thường khuyến cáo bạn uống thêm acid folic 0,4 mg/ngày (400 mcg/ngày).
Tương tự với trường hợp của vitamin D, bạn có thể bị thiếu hụt nếu hạn chế tiếp xúc với ánh sáng mặt trời. Do đó, việc bổ sung vitamin D qua đường uống là cần thiết.
Với sắt, mẹ bầu có nguy cơ thiếu máu do thiếu sắt trong 3 tháng cuối khi quá trình tích trữ sắt cho 6 tháng đầu đời của trẻ được tăng cường. Nếu kết quả xét nghiệm máu ở tháng thứ 6 thai kỳ cho thấy bạn bị thiếu sắt, bác sĩ có thể kê thêm viên sắt cho bạn.
Canxi là chất giúp cho sự phát triển xương của trẻ và phòng ngừa tiền sản giật ở mẹ bầu. Nếu bạn không ăn được các thực phẩm giàu canxi như các sản phẩm từ sữa, các loại hạt…, bác sĩ có thể kê viên canxi bổ sung từ tuần 20 của thai kỳ.
Hầu hết các dưỡng chất này đều có trong vitamin tổng hợp nên nếu bạn đã chọn uống sản phẩm này, việc bổ sung các chất riêng rẽ là không cần thiết. Ngược lại, nếu bạn có chế độ ăn lành mạnh và được bác sĩ kê để bổ sung từng chất như trên, việc uống thêm viên vitamin tổng hợp có thể không cần thiết.
Việc uống vitamin tổng hợp chỉ trở nên quan trọng nếu bạn được bác sĩ đánh giá thuộc nhóm có nguy cơ thiếu chất cao :
Bạn không ăn được do ốm nghén, mệt mỏi, dị ứng một số loại thực phẩm hay có chế độ ăn uống nghèo nàn, mất cân bằng ;
Bạn ăn uống thuần chay nhưng không chắc chế độ ăn của mình có đầy đủ các nhóm chất chưa ;
Bạn mang đa thai: khi mang thai đôi, thai ba hoặc hơn, nhu cầu dinh dưỡng có thể tăng nhanh chóng trong khi bạn không ăn được nhiều hơn.
Nếu bạn thuộc một trong các trường hợp kể trên, việc uống vitamin tổng hợp là cần thiết. Nhưng có một số lưu ý rằng một số vitamin hay dưỡng chất có thể gây hại nếu thừa, nên bạn không nên tùy tiện uống nhiều loại vitamin tổng hợp cùng lúc hay dùng đồng thời vitamin tổng hợp với các vitamin/khoáng chất riêng rẽ khác mà không hỏi ý kiến bác sĩ.
Vitamin tổng hợp có thay thế chế độ ăn lành mạnh không?
Vitamin tổng hợp giúp mẹ bầu đảm bảo các chất dinh dưỡng song song với việc ăn uống, không phải là sản phẩm thay thế cho chế độ ăn lành mạnh. Thực tế, hàm lượng của một số chất trong vitamin tổng hợp không đủ để đạt 100% nhu cầu dinh dưỡng theo khuyến cáo dành cho phụ nữ có thai. Nên bạn vẫn cần ăn uống đầy đủ để lấy thêm được nguồn dinh dưỡng từ thực phẩm. Bạn không nên có suy nghĩ rằng mình uống vitamin tổng hợp rồi thì ăn uống linh tinh cũng được.
Ngoài ra, việc duy trì chế độ ăn uống lành mạnh còn giúp giảm thiểu nguy cơ mắc một số bệnh lý, rủi ro trong thai kỳ như tiểu đường, cao huyết áp, tiền sản giật… Đây là điều mà vitamin tổng hợp không thể mang lại được. Do đó, hãy coi việc ăn đúng, đủ và đa dạng là gốc rễ để có một thai kỳ khỏe mạnh, em bé phát triển tốt.
Tôi biết rằng vitamin tổng hợp thường có giá khá cao. Một hộp Pregnacare hay Blackmore cho bà bầu uống trong 1 tháng có giá khoảng 500000 đồng. Đây có thể là một khoản chi tiêu cao đối với mẹ bầu có thu nhập trung bình hoặc thấp. Vì thế, tôi hy vọng những thông tin được cung cấp phía trên sẽ giúp bạn đưa ra quyết định của mình trong việc có cần phải uống vitamin tổng hợp hay không.
Chúc bạn có lựa chọn đúng đắn và một thai kỳ khỏe mạnh.
----------------
Tài liệu tham khảo:
https://www.acog.org/womens-health/faqs/nutrition-during-pregnancy
https://www.nhs.uk/pregnancy/keeping-well/vitamins-supplements-and-nutrition/
https://www.pregnancybirthbaby.org.au/vitamins-and-supplements-during-pregnancy
https://www.healthline.com/health/birth-control/prenatal-vitamins-and-birth-control