Mẹ bầu ăn thực phẩm muối chua, lên men được không?
Bản tin #HC2366: Kim chi, dưa muối, phô mai, sữa chua… có an toàn cho phụ nữ mang thai?
“Mấy hôm nay mát trời, em thèm ăn bát canh dưa bò chị ạ. Mà em ăn dưa muối được không chị?”
Tôi có đứa em mang thai 5 tháng, hai chị em đang nhắn tin nói chuyện mùa thu thì con bé kể thời tiết này tự dưng muốn ăn mấy món kiểu kim chi, dưa muối, nấu canh lên hoặc ăn với thịt luộc, nhưng lại băn khoăn không biết ăn vào có vấn đề gì không.
Cũng trong buổi workshop về dinh dưỡng và vận động trong thai kỳ, một bạn tham gia đặt cho tôi cấu hỏi “Phụ nữ có thai ăn thực phẩm lên men, muối chua như dưa chua, kim chi, mắm tôm được không chị?”. Bản tin hôm nay sẽ trả lời rõ hơn một chút cho câu hỏi này nhé!
Giới thiệu về thực phẩm lên men, muối chua
Lên men là một trong những phương pháp chế biến thức ăn lâu đời nhất trên thế giới và ngày nay được định nghĩa như một công nghệ dựa trên sự tăng trưởng và chuyển hóa của các vi sinh vật để bảo quản và gia tăng mùi, vị thực phẩm.
Trong quá trình lên men, các loại vi khuẩn thuộc nhóm Lactic acid thường được sinh ra, phổ biến nhất là hai loại lợi khuẩn gồm Lactobacillus và Bifidobacterium. Lượng chính xác của từng lợi khuẩn sẽ phụ thuộc nhiều vào quy trình sản xuất, chế biến của loại thực phẩm lên men.
Ngoài các loại lợi khuẩn, thực phẩm lên men còn chứa nhiều enzyme, vitamin nhóm B, Omega 3 và các khoáng chất khác.
Một số loại thực phẩm lên men phổ biến trên thế giới
Các sản phẩm sữa lên men: phô mai, sữa chua, sữa chua uống… Các thực phẩm của nhóm này giàu canxi, đạm và chất béo. Chúng giúp cải thiện sức khỏe đường ruột, tăng cường hệ miễn dịch, giảm nguy cơ cao huyết áp, tiểu đường, cholesterol máu, cần thiết cho sự phát triển và duy trì xương, răng, đảm bảo chức năng thần kinh, cơ...
Thịt lên men: xúc xích khô, salami, nem chua, giăm bông…
Cá/tôm lên men: phổ biến nhất là các loại mắm cá, mắm tôm;
Rau, củ, quả, hạt lên men: kim chi, dưa cải muối, dưa chuột bao tử muối, bắp cải muối, olive muối… hay các loại đậu lên men như miso, tương, xì dầu… Các loại thực phẩm này thường chứa nhiều lợi khuẩn và các chất chống oxy hóa có trong rau củ và trái cây.
Ngũ cốc lên men: bia, rượu cũng là các chế phẩm lên men từ lúa mạch, gạo.
Đồ uống lên men: kombucha.
Mẹ bầu ăn uống thực phẩm lên men, muối chua được không?
Về cơ bản, các loại đồ ăn, thức uống (trừ loại có cồn), đều mang lại một số lợi ích nhất định cho mẹ bầu như:
Tăng cường lợi khuẩn cho đường ruột do đó giúp cải thiện hệ tiêu hóa trong thai kỳ như giảm táo bón, ngăn ngừa tiêu chảy, tăng hấp thu thức ăn, cải thiện sức đề kháng;
Cung cấp một số vitamin và khoáng chất như vitamin nhóm B, vitamin K, vitamin C, canxi, các chất chống oxy hóa… nhờ đó mà hỗ trợ sự phát triển của thai nhi, giảm nguy cơ mắc các bệnh lý thai kỳ như tiểu đường, huyết áp, tiền sản giật…;
Cải thiện vị giác giúp mẹ bầu ăn uống ngon miệng hơn.
Về độ an toàn, cho đến hiện tại, chưa có bằng chứng cho thấy các loại lợi khuẩn trong thực phẩm lên men có thể gây nguy hại cho thai kỳ. Tuy nhiên, trong các nhóm thực phẩm này vẫn tồn tại một số rủi ro nhất định. Vì thế, để nhận được các lợi ích từ nhóm thực phẩm lên men, mẹ bầu cần biết cách sử dụng đúng cách để đảm bảo an toàn cho thai kỳ. Một số lưu ý cho mẹ bầu như sau:
Các thực phẩm lên men có thể chứa những vi sinh vật có hại cho thai kỳ như Listeria, Toxoplasma… Vì thế, bạn nên chọn những sản phẩm đã qua xử lý tiệt trùng ví dụ như sữa chua, phô mai làm từ sữa tiệt trùng (không phải sữa tươi mới vắt chưa qua xử lý), các loại dưa muối, olive muối… được đóng hộp từ các nhà sản xuất uy tín đã qua xử lý tiệt trùng. Nếu chọn sản phẩm chưa hoặc không thể tiệt trùng được (như kim chi, dưa chua tự muối, mắm tôm, nem chua…), cách chắc chắn nhất là nấu chín lên như nấu canh dưa chua, canh kim chi, cho mắm tôm vào tạo vị cho nước dùng, đem nem chua đi rán…
Nhiều loại thực phẩm lên men, muối chua thường có hàm lượng muối cao như rau củ muối, thịt muối. Nếu ăn quá nhiều, bạn có nguy cơ cao bị tăng huyết áp. Do đó, bạn nên ăn với số lượng vừa phải và không thường xuyên.
Tuyệt đối không ăn uống các loại thực phẩm lên men có chứa cồn vì ethanol cực kỳ nguy hiểm cho thai nhi trong bụng.
Bạn thân mến, thực phẩm lên men, muối chua cũng như một số sản phẩm khác dùng trong thai kỳ, luôn có những lợi ích nhất định nếu chúng ta sử dụng đúng cách, không cần kiêng hoàn toàn nhưng cũng không nên tiêu thụ quá nhiều. Tôi mong rằng, với những thông tin này, bạn sẽ cảm thấy mọi thứ dễ chịu hơn trong quá trình mang thai vì luôn có những lựa chọn hay cách làm phù hợp cho mẹ bầu, đặc biệt là với vấn đề ăn uống.
Chúc bạn cuối tuần vui vẻ.
------------
Tài liệu tham khảo: